گریدر / انواع گریدر / اجزای گریدر / تاریخچه گریدر / آموزش کار با گریدر

تعریف گریدر

عبارت است از ماشین چرخ لاستیکی و خودگردان، مجهز به تیغه ای قابل تنظیم بین محورهای جلو و عقب،

که می تواند تیغه ای جلو سوار یا شکافنده روی آن نصب شود.

تیغه شکافنده میتواند بین محورهای جلو و عقب هم قرار گیرد.

کلیه عملیات گریدر از طریق حرکت به سمت جلو انجام می شود .گریدر می تواند در زمینهای تا شیب ۳ به ۱ کار کند.

تاریخچه گریدر

در سال ۱۸۹۶ کمپانی J.D.Adams که توسط خود J.D.Adams تاسیس شده بود اولین سری گریدر ها را

با نام سری Road King تولید کرد.

این گریدر جاده ای شامل چهار چرخ و یک قاب فولادی بود و به صورت مکانیکی طراحی شده بود

به این ترتیب سری Road King محبوب شد و شرکت J.D.Adams تا سال ۱۹۳۰ به تولید گریدر در این سری ادامه داد.

در سال ۱۹۱۹ کمپانی تولید گریدر راسل ( Russel ) اولین گریدر با موتور خود کششی را تولید کرد

این گریدر با اضافه کردن یک تیغه گریدر به بدنه اصلاح شده یک تراکتور ساخته شد.

این طرح یک الگوی اصلی و اولیه برای تمام گریدرهای تولید شده در آن زمان بود

در سال ۱۹۲۸ کمپانی تراکتورسازی کاترپیلار شرکت تولید گریدر راسل را خریداری کرد

و خط تولید گریدر را به خط تولید ماشین آلات خود اضافه کرد.

بخش های اصلی گریدر

بدنه : که به صورت کلی شامل قسمت موتور، کابین و قسمتهای نگهدارنده تیغه می باشد.

تیغه : تیغه گریدر با اشکال مختلفی از جمله با لبه های مستقیم و منحنی و با ارتفاع ها و ضخامت های گوناگون موجود می باشد.

چرخ ها : برخلاف ماشین آلاتی مانند لودر که هم نوع چرخ زنجیری و هم نوع چرخ فلزی آن وجود دارد چرخ های گریدر عموماً از نوع لاستیکی می باشند.

در شکل زیر می توانید به صورت جزئی تر با بخش‌های مختلف گریدر آشنا شوید.

عملیات مختلفی که با گریدر می توان انجام داد

۱) پخش کردن مواد خاکی و آسفالت

۲) ایجاد، تنظیم و شیب دادن سطح راه و شانه های راه

۳) مخلوط کردن خاک با دانه بندی های مختلف

۴) پخش و پهن کردن مصالح در شانه سازی های راه

۵) شیب بندی های دقیق

۶) کندن جوی و کانال و برش های زاویه ای زمین (بغل بری)

۷) بریدن و تراشیدن ترانشه ها

۸) نگهداری رویه جاده های شنی و کندن یخ روی سطح جاده ها

۹) برف روبی جاده ها

در ادامه درباره ی برخی از عملیات ذکر شده در فوق، توضیحاتی را بیان می کنیم

پخش کردن مواد خاکی:

از مهمترین عملیات گریدر پخش کردن مواد و مصالح خاکی در سطح زمین توسط تیغه جلو و میانی است

البته مقدار مواد جابجا شده به ظرفیت گریدر بستگی دارد. ظرفیت گریدر تابع عواملی مانند قدرت موتور،کشش ماشین،

اندازه و ارتفاع تیغه می باشد.مقدار موادی که گربدر می تواند جابجا کند بسیار کمتر از بولدوزر است،

چون شاسی آن ضعیفتر و موقعیت و ارتفاع تیغه هم اجازه حجم زیاد را نمیدهد. بنابراین بهتر است موادی که باید

توسط گربدر جابجا و پخش شود قبلا توسط بولدوزر یا لودر روی زمین پخش شده باشد.

تسطیح زمین:

هنگامی که محوطه خراشیده یا کنده شده ای را می خواهیم تراز و رگلاژ کنیم، باید

تیغه در سطح مورد نظر و زاویه دفع و راندن خاک حدود ۶۰ و زاویه برش تیغه در مقدار استاندارد

۳۳ درجه قرار بگیرد. حرکت ناگهانی وسیله باعث ناهمواری درسطح ایجاد شده خواهد شد.

به منظور جلوگیری از این مورد، می توان از دنده های ۱ و ۲ برای حرکت استفاده نمود.

به منظور حرکت بهتر گربدر روی مسیری که می خواهد عملیات تسطیح را انجام دهد،

چرخها باید از محل جمع شدن خاک دورتر قرار گیرند در غیر اینصورت قدرت کشش کاهش خواهد یافت.

پخش مصالح در شانه های راه ( حمل مواد به کنار جاده )

با تغییر زاویه تیغه، گریدر قادر خواهد بود که مواد خاکی را به کنار مسیر حرکت هدایت کند.

در این حالت مواد خاکی در انتهای عقب گریدر انباشته شده و یک توده خاکی طولی در امتداد مسیرحرکت گریدر

قرارمی گیرد زیرا در غیر اینصورت قدرت کشش ماشین کم می شود و زاویه حمله به تیغه گریدر نیز تغییر می کند.

تیغه باید در حالت شیبدار بوده و حرکت در دنده های ۲ و ۳ انجام گیرد.

برای جلو گیری از مزاحمت مصالح پخش شده در کار چرخ ها، مسیرحرکت تغییر داده نشود و باید دقت شود که

مصالح بصورت هموار و صاف به اندازه ضخامت دلخواه پخش شوند.

شیب بندی های دقیق

برای شیب بندهای دقیق باید تیغه را با زاویه کوچکی نسبت به امتداد قائم ثابت کرد و

ارتفاع تیغه از سطح زمین باید طوری باشد که برآمدگی کوچک را بریده و گودالها را پرنماید،

بدین منظور همواره باید مقداری مواد خاکی در جلوی تیغه گریدر موجود باشد.

کندن جوی

گریدر را می توان برای کندن جوی های با مقطع V یا ذوزنقه بکار برد. ماکزیمم عمق جوی

حدود ۳ فوت (یک متر) و عرض آن حدود ۴ فوت است که طی چند مرحله به آن میرسیم،

برای جوی های با ابعاد بزرگتر بهتر است از خندقکن و بیل مکانیکی و وسایل حفاری استفاده کرد.

برای اینکار وسیله باید در دنده های ۱یا ۲ حرکت نماید و تیغه بصورتی قرار گیرد که خاک حفر شده

در بین چرخ های عقب قرار گیرد و خاک انباشته شده می بایست قبل از اینکه با زیر شاسی تماس پیدا کند برداشته شود.

بریدن و تراشیدن ترانشه ها

با تغییر زاویه گربدر و عمود کردن یا شیب زیاد لبه تیغه نسبت به سطح افق، می توان

با حرکت در جهت طول ترانشه لبه های آن را تراشید. البته دو مسئله را باید درنظر گرفت:

اول اینکه نوع مصالح ترانشه ها سنگی و صخر های نباشد چون به لبه تیغه آسیب رسانده و یا عمل تراشیدن را غیرممکن می سازد.

مسئله دوم تراشیدن قسمت های پایین ترانشه و مرتب کردن آنها است تا در هنگام تراشیدن قسمت های بالای ترانشه مانع حرکت گربدر نشوند.

کندن یا شخم زدن به کمک چنگک (scarifier) و شیار زن (ripper)

زمانی که سطح کار برای گریدر بیش از اندازه سخت باشد می توان از چنگک اضافه شده در جلو

یا عقب گربدر و یا شیارزن در عقب گریدر جهت نرم کردن و شیار زدن خاک قبل از تیغه زنی

استفاده کرد.

جابجایی برف

باید درکار با برف تازه تیغه در زاویه رانش مقتضی قرار گیرد و حرکت با سرعت کافی ( دنده ۳ و ۴ ) برای به کنار راندن برف انجام شود.

باید توجه کافی نسبت به موانع مخفی در برف داشت. باید در برف کوبیده شده حرکت در دنده های ۱و ۲ صورت گیرد.

هر یک از عملیات های ذکر شده در بالا، باید در سرعت مناسبی صورت بگیرد تا نتیجه مناسبی حاصل گردد.

سرعت های توصیه شده برای هر یک از فعالیت های بالا را می توانید در جدول زیر مشاهده نمایید:

تقسیم بندی گریدرها

گریدرها را می توان برطبق معیارهای متفاوتی دسته بندی کرد:

براساس موتور

براساس کنترل تیغه، ریپر و فرمان

براساس تعداد چرخ ها

براساس وزن

براساس ساختمان بدنه

در ادامه در مورد هر یک از دسته بندی های فوق توضیحاتی را ارائه می دهیم.

۱- انواع گریدر بر اساس وجود موتور

۱- گریدر بدون موتور: این نوع از گربدر همان طور که از نامش مشخص است بدون موتور بوده و

فاقد سیستم حرکتی مستقل می باشد و توسط تراکتور یا بولدوزر کشیده می شود و

برای زمین سخت یا آبدار مورد استفاده قرار میگیرد.

این نوع گربدر در حدود ۱۰۰ سال قبل به صورت ابتدایی آن، یعنی به صورت تیغه ی معلقی که زیر دو چرخی بسته می شد، ساخته شد. به تدریج که موارد کاربرد آن در راهسازی ازدیاد یافت، گریدرهای بدون موتور که توسط تراکتور کشانده می شدند به بازار عرضه شدند.

۲- گربدر موتور دار: این نوع گربدر مجهز به سیستم محرک مجزا بوده و به تنهایی و بدون نیاز به کمک هیچ نیروی خارجی می تواند حرکت کند. قابلیت انجام عملیات خاکی آن بمراتب از نوع گریدر بدون موتور بیشتر است. گربدر موتوردار خود ۲ نوع است

۱- گریدرهای سبک: این نوع گربدر مناسب کارهای معمولی مانند تسطیح سطوح و پخش مواد هستند.

۲- گریدرهای سنگین: این نوع گربدر در عملیات های سنگین جاده ای مورد استفاده قرار می گیرد.

مزایای گریدر موتور دار نسبت به گریدر بدون موتور :

۱- تنها احتیاج به یک راننده دارد.

۲- قابلیت مانور آن نسبت به گریدر بدون موتور بیشتر است. در محوطه های محدود نیز می تواند دور بزند.

۳- برگشت با دنده عقب کاملا میسر است.

۴- حرکت تیغه و تغییر زاویه و استقرار آن در وضع دلخواه همچنین هدایت چرخ های جلوی گربدر توسط سیستم کنترلی که در اطاق راننده تعبیه شده است امکانپذیر است.

۵- هزینه بهره برداری از آن بعلت اینکه احتیاج به تراکتور کششی ندارد کمتر است.

۶- برای برف روبی جاده ها و باند فرودگاهها مناسب است. بدون آنکه خراشی به آنها وارد سازد.

۲- انواع گریدر از نظر وزن:

گربدر تا ۹ تن ( سبک )

۹ تا ۱۲ تن ( نیمه سنگین )

۱۲ تا ۱۵ تن ( سنگین )

۱۵ تا ۲۳ تن ( فوق سنگین )

۳- انواع گریدر از نظر تعداد محور چرخ:

گریدرها از نظر تعداد چرخ و تعداد محور چرخ ها انواع مختلفی دارند که رایج ترین آن ها به صورت ۶ چرخ با سه محور و یا ۴ چرخ با دو محور می باشند. برخی از انواع مختلف گریدرها را از نظر تعداد چرخ ها می توانید در عکس های زیر مشاهده نمایید.

۴- انواع گریدر از لحاظ کنترل تیغه و ریپر و فرمان :

کنترل هیدرولیکی

کنترل مکانیکی

یعنی در برخی از گریدرها کنترل تیغه و ریپر و فرمان پذیری به صورت هیدرولیکی صورت می گیرد و در بعضی دیگر کنترل بر آن ها به صورت مکانیکی می باشد.

۵- انواع گریدر از نظر ساختمان بدنه:

ساختمان بدنه گربدر را از دو منظر می توان مورد بررسی قرار داد:

۱- نوع شاسی

۲- موقعیت موتور

گریدرها از نظر نوع شاسی ۲ نوع دارند:

نوع شاسی ثابت

نوع شاسی کمرشکن/مفصلی (شاسی کمرشکن موجب افزایش قدرت مانور گریدر میگردد)

انواع گریدر از نظر موقعیت قرارگیری موتور

گریدرها از این نظر نیز ۲ نوع می باشند:

موتور عقب

موتور جلو

تکنولوژی های نوین مرتبط با گریدر

گریدر یکی از پیچیده ترین دستگاه های راهسازی به شمار می آید که کنترل آن، با توجه به وجود جک های هیدرولیک متعدد و امکان تغییر حالت کلیه قسمت های دستگاه از اهمیت بالایی برخوردار است و لذا کار کردن با ماشین گربدر بدون حضور اپراتور حرفه ای عملا امکان پذیر نیست.

در اکثر کشورهای دنیا برای اجرای دقیق خط پروژه و کاهش خطا های انسانی کنترل ماشین های عمرانی توسط سنسورها و تجهیزات خاص صورت می گیرد. به عنوان مثال GS-506 Motor grader System یکی از این سیستم های کنترل ماشین گریدر می باشد. این سیستم با توانایی بسیار بالا در پردازش اطلاعات در کسری از ثانیه به راحتی توانایی کنترل کلیه قسمت های ماشین را به اپراتور می دهد. با استفاده از اینگونه سنسورها و تجهیزات بر روی گربدر ، اجرای خط پروژه با حداکثر دقت، در کوتاه ترین زمان و با راحتی بیشتر برای اپراتور امکان پذیر خواهد بود.

سیستم GS506 قابلیت نصب بر روی همه مدل های گربدر دارد و با آن می توانید شیب طولی ماشین، شیب عرضی ماشین و زاویه چرخش تیغه را به صورت اتوماتیک کنترل نمایید.

قبلیبعدی

سیستم ۳D-MC2-grader نیز که به نوعی سیستم کنترل از راه دور گریدر می باشد یکی از حرفه ای ترین این سیستم ها در نوع خود است. با این سیستم کنترل دقیق تیغه گریدر به سیستم هدایت ماشین محول می شود و امکان پیاده سازی دقیق ترین شیب ها و سطوح را به اپراتور می دهد.

مشخصات فیزیکی استاندارد گریدر

معروف ترین تولیدکنندگان گریدر

چند نکته که باید در مورد بخش های مختلف گریدر بدانیم:

سیستم حرکت : گریدرها به جعبه دنده قدرتمند و کم سرعتی برای کارهای دقیق و سنگین، سرعت متوسطی برای جزئی و سرعت حرکتی بین ۳۰ تا ۴۰ km/h نیاز دارند. همچنین می بایست توانایی حرکت به عقب هم داشته باشند بنابراین معمولا گریدرها دارای ۶ تا ۹ دنده جلو و ۲ تا ۹ دنده عقب می باشند.

چرخ ها : چرخ ها که برای وظایف سنگین گربدر طراحی می شوند بهتر است که همگی دارای اندازه های یکسانی باشند اما چرخ های جلوی ممکن است کوچک تر ساخته شوند حدود اندازه چرخ ها از عرض ۱۳ اینچ قطر طوقه ۲۴ اینچ و تعداد ۱۲ لایه تا عرض ۲۳٫۵ اینچ قطر طوقه ۲۵ اینچ تعداد ۱۶ لایه تغییر میکند

ترمزها : همیشه ترمزهای روی هر یک از چرخ های محرک گربدر ( که در عقب ماشین قرار دارند ) وجود دارد. نوع این ترمز ها ممکن است به صورت کفشک یا دیسک چند منظوره باشد که به وسیله اعمال فشار هیدرولیکی عمل می‌کند و یا ممکن است یک دیسک ترمز تنها باشد که در هنگام حرکت روی هر چهار چرخ محرک اثر می کند.

و…

کلاج : در بسیاری موارد کلاج موتور گربدر ممکن است تحت بارهای سنگین قرار گیرد و لازم است که همیشه عملکرد روانی داشته باشد.

دریچه کنترل سوخت : سرعت مورد نیاز حرکت ماشین به وسیله این دریچه تنظیم می شود که ممکن است یک اهرم روی کنسول باشد همواره یک شتاب دهنده برای سرعت دادن به ماشین و یک شتاب گیر برای کاهش سرعت آن زیر سیستم ساسات وجود دارد. گاه این سیستم به وسیله یک اهرم پدال مانند که افزایش شتاب را با فشار پنجه و کاهش شتاب را با فشار پاشنه فراهم می‌کند کامل می‌شود.

…

امیدواریم از این مقاله لذت برده باشید.

در ادامه نیز چند فیلم جالب از گریدرها را برای شما انتخاب کرده ایم، تماشای آن ها را حتما به دوستداران ماشین آلات عمرانی توصیه می کنیم.

نحوه پخش کردن خاک و تسطیح و شیب بندی با گریدر

آشنایی با داخل گریدر و نحوه هدایت آن

با مقالات دیگر ما همراه باشید.

• درباره نویسنده
• آخرین نوشته ها

محمد شکری

محمد شکری هستم، مدیر سایت عمران مبین، من در رشته مهندسی عمران تحصیل کردم و در گرایش مدیریت ساخت ادامه تحصیل دادم و الان به طور تخصصی در زمینه تحلیل و طراحی ساختمان و مدیریت ساخت فعالیت میکنم. خوشحالم که توانستیم با تشکیل گروه عمران مبین خدمتی به شما عزیزان ارائه کرده باشیم.

• آموزش رایگان نرم افزار Auto Etabs - ۱۳۹۹/۱۲/۳۰
• دانلود نرم افزار ایرانی اتو ایتبس Auto Etabs - ۱۳۹۹/۱۲/۳۰
• آموزش نصب و کرک Etabs 2019 + فیلم - ۱۳۹۹/۰۹/۰۹
• دانلود CSI.ETABS.19 - ۱۳۹۹/۰۹/۰۹
• سازه فولادی سبک LSF – سازه فولادی سرد نورد شده - ۱۳۹۹/۰۸/۱۲
• دانلود فهرست بهای ۹۹ برای تمامی رشته ها به صورت PDF و اکسل - ۱۳۹۹/۰۱/۰۶
• دانلود جزوه تکنولوژی بتن - ۱۳۹۸/۱۱/۲۰
• دانلود جزوه تحلیل سازه ها - ۱۳۹۸/۱۱/۰۴
• دانلود جزوه تاسیسات ساختمانی ( تاسیسات مکانیکی و الکتریکی ) - ۱۳۹۸/۱۰/۱۸
• دانلود جزوه برنامه نویسی کامپیوتر رشته عمران - ۱۳۹۸/۱۰/۱۴

نمایش تمام نوشته ها